İYİ Parti Antalya Milletvekili Hasan Subaşı ile beraberindeki İYİ Parti Antalya İl Başkanı Vahdet Afşin Karacan, Hal Derneği Başkanı Hasan Ali Yılmaz, ATSO ve ATB temsilcileri, Serik ile Aksudan gelen çiftçiler Antalya Halinde bir araya geldi.
Tepkili çiftçiler “geçtiğimiz
dönem zararlarını çıkarıyorduk ki ihracatı durdurma
kararı çıktı ve bugün domates fiyatı halde 10 TL ye düştü. Depremzedelere
yardım için gönderiyoruz yine göndeririz ama pazarlar kaybolduğunda hepimiz
mağdur oluyoruz. Neden çiftçiyi görmezden geliyorsunuz?”dedi.
Açıklama yapan Subaşı: “İçinde
bulunduğumuz Türkiye’nin en büyük halini inşa eden aynı zamanda bir çiftçi olan
hemşeriniz olarak sizi çok iyi anlıyorum, haklısınız bu konuda soru önergesi
vererek, Bakanlığı uyararak elimizden gelen desteği vereceğim” dedi.
Antalya Milletvekili Hasan Subaşı,
TBMM Başkanlığına verdiği soru önergesinde; “çiftçiler, STK temsilcileri,
Odalar ve Hallerin görüşlerine başvurulmadan alınan domates ihracatına
getirilen kısıtlama kararı çiftçiye, üreticiye ve ihracatçıya zarar vermiştir”
dedi. Subaşı, “Eğer biz ihracata devam etmezsek tüm ülkeler kendilerine
alternatif domates alabileceği pazarlar bulur. Buda bizim elimizdeki
pazarlarımızı kaybetmemize sebep olur” diye konuştu. Bir çiftçi olarak üreticinin
üretmekten hiç çekinmediğini ama en büyük kaygısının pazar kaybetmek olduğunu
söyleyen Subaşı tarımı kaybediyoruz, ucuzluk istiyorsak girdi maliyetlerinin
düşürülmesi gerekir dedi.
Hasan Subaşı, Tarım-Orman Bakanı
Vahit Kirişçi tarafından cevaplandırılması istemi ile TBMM Başkanlığına verdiği
soru önergesinde, domates ihracatına getirilen kısıtlamanın, gerekçelerinin
tersine yaratacağı işsizlik başta olmak üzere ekonomiye de zarar vereceğini
belirterek, şunları dile getirdi:
Pazarı kaybederiz, tarım sektörü biter
“Eğer biz ihracata devam etmezsek
tüm ülkeler kendilerine alternatif domates alabileceği pazarlar bulur. Buda
bizim elimizdeki pazarlarımızı kaybetmemize sebep olur. Tarım sektörü dönüşü
olmayan bir durumla karşı karşıya kalır. Örnek olarak Rusya ile yaşanan uçak
krizinde gelen yasaklama ve kotalar Rusya pazarını kaybetmemize sebep olmuştur.
Bu yasak 40 günlük bir kayıp değil 40 yıllık pazarlarımızı kaybetmemize
sebebiyet verecektir.
Eğer yasaklama ivedi bir şekilde
kaldırılmaz ya da bir düzenleme getirilmezse vasıflı ve vasıfsız binlerce insan
işsiz kalacaktır. İşsiz kalan insanların birçoğu deprem bölgesinde zarar görmüş
ailelerdir onlarda çok daha zor bir duruma kalacaklardır.
Bu kararı kime danıştınız?
Antalya Milletvekili Hasan Subaşı,
ihracata getirilen kısıntının, yanlışlığının kısa sürede etkisini göstermeye
başladığını belirterek; “Ülkemizde yaşanan ağır ekonomik kriz, yüksek
enflasyon, girdi maliyetlerinin artışı ve desteklerin azalması sebebiyle zor
durumda olan çiftçi ve üreticimiz, borçlanarak tarım yapmakta ve ihracat ile
elde edeceği kârı dört gözle beklemekte ve hayatta kalma mücadelesi
vermektedir.
Paydaşlarla ve STK temsilcileri,
Odalar ve Hallerin görüşlerine başvurulmadan alınan domates ihracatına
getirilen kısıtlama kararı çiftçiye, üreticiye zarar vermiştir. Bununla da
kalmamış, yeni bir işsizler ordusu yaratmıştır” dedi.
Faturayı domatese kesemezsiniz!...
Kısıtlama kararı verilirken,
gösterilen gerekçenin ülkedeki hayat pahalılığının neredeyse tek sebebinin domates
olduğu imasının da kabul edilemez olduğunu dile getiren Hasan Subaşı, şöyle
devam etti:
"Bakanlığın açıklamasında
kısıtlamaya gerekçe olarak, ‘Ülkemizde, domates fiyatlarında son günlerde
yaşanan anormal fiyat artışları ve 11 ilimizi doğrudan etkileyen deprem afeti
nedeniyle gıda arz güvenliği ve fiyat istikrarının sağlanması amacıyla tedbir
alınması ihtiyacı doğmuştur’ denirken sanki aylardır süren hayat pahalılığına
domates sebep olmuştur. O yüzden kabahati domatese bulup, faturayı domatese kesemezsiniz”
Üreticinin tepkisine cevap bile yok
Antalya ve Kumluca Hallerinde
üreticilerin eylemler yaptığını da dile getiren, Antalya Ticaret ve Sanayi
Odası (ATSO) ile Antalya Ticaret Borsası (ATB) kararın yanlış olduğu üzerine
açıklamalarda bulunmasına rağmen dikkate alınmadıklarını söyleyerek, Bakan
Kirişçi’ye su soruları yöneltti:
Bu bilgiler ışığında,
1-Etki analizi yapılmadan
aldığınız kısıtlama kararıyla üreticimiz zarar görmüş, işsizliğe sebebiyet
verilmiş, elde ettiğimiz ihracat pazarlarını kaybetme tehlikesiyle karşı
karşıya gelinmiştir. Bu kararın acilen durdurulması ya da detaylı bir düzenleme
getirilmesi gerekmektedir. Bu konuda yürüttüğünüz bir çalışma var mı?
2- Paydaşlarla ve STK
temsilcileri, Odalar ve Hallerin görüşlerini dikkate almadan verdiğiniz bu
kararın olumsuz etkileri hesaplanmış mıdır?
3-Domatesin kilo maliyeti 12 lira
olmuştur, Hallerde geçtiğimiz günlerde 25 liraya satılan domates fiyatı ise bu
karar sonrası 10 liraya düşmüş, alışveriş hızı da durma noktasına gelmiştir.
Girdi maliyetleri bugün 12 lira iken domatesin fiyatı düşürmek için girdi
fiyatlarının düşürülmesi gerekirken bu konuda ne gibi çalışmalar yapılıyor?
4- Pazarlarını kaybeden ihracatçı
tekrar Pazar arayışında kalacaktır ve bağlantıları nedeniyle zarara uğrayacaktır?
Bu zararların önlenmesi ve telafisi için alınan tedbirler nelerdir?
5- Çiftçi 12 liraya çıkan domates
maliyetiyle mücadele ederken maliyetle, ihracatın başlayıp zararını kurtaracağı
dönemde bu tür ihracat kısıtlamalarıyla zarara uğrayacağı hesaba katılmıyor mu?
Bu karardan süratle dönülmesi düşünülüyor mu?