Modern güvenlik sistemlerinin vazgeçilmez bir öğesi halini almış biyometrik tanımlama teknolojisi artık günlük hayatımıza da işlemiş durumda. Bunun belki de en iyi örneği, cep telefonlarımızın parmak izimizi tanıyarak kilidini otomatik olarak açması.
Yakın çevremizde olmasa da filmlerde ve kitaplarda bunun daha ilginç örneklerini de görüyoruz: retina taraması, DNA eşleştirmesi, ses tonu doğrulaması gibi. International Journal of Biometrics’te yayımlanan bir araştırma ise, biraz daha farklı bir yaklaşımın mümkün olduğunu kanıtlıyor: kahkaha tanıma.
Biyolojik ölçüm anlamına gelen biyometrik, bireylerin kendine has fiziksel özelliklerini tanımlıyor. Bu özellikler ise otomatik sistemlerle algılanarak çeşitli güvenlik bariyerleri oluşturmakta kullanılıyor. Parmak izi bunun en yaygın örneği olmakla beraber, bu amaçla kullanılabilecek oldukça çeşitli özgün fiziksel özelliklerimiz var:
DNA’mız (Gattaca), yüz hatlarımız (Beşinci Element), gözlerimizdeki iris ve retina (Azınlık Raporu), yürüyüş şeklimiz (Görevimiz Tehlike 5), avuç yapımız (Yaratık), kokumuz, kulağımızın şekli, klavyede yazı yazma şeklimiz ve bunların arasına yeni katılmış olan kahkaha atma biçimimiz.
Araştırmacılar, bir insanın kahkaha atarken çıkardığı ses frekanslarının istatistiki analizini kullanarak, o kişinin kahkahasına has bir dijital iz oluşturmayı başarmış. Hazırladıkları prototip tanıma algoritması ise %90 oranında başarılı olmuş. Geleneksel ‘‘normal dağılım’’ (Gauss dağılımı) modelinin %65’lik başarı oranına kıyasla epey isabetli olduğu da iddia ediliyor. Böylece, bir kişinin kahkahasını tanımlayabilen yapay zekâ sistemlerinin çeşitli uygulamalarda yer bulabileceği düşünülüyor.
Parmak izi, günümüzde kullanılan en yaygın biyometrik olsa da bu özelliği kullanan güvenlik sistemlerini aldatmanın yolları bulunuyor. Örneğin, güvenlik izni olan bir kişinin parmak izi, diş hekimlerinin kullandığı bir kalıp sayesinde alınarak oyun hamuruna aktarılabiliyor ve böylece cep telefonlarının kilidi, biraz uğraştırsa da açılabiliyor. Tabii ki dijital güvenlik firmaları da bunun farkında ve bu tip güvenlik önlemlerinin aşılmasını engelleyecek çeşitli teknolojiler geliştiriyor. Kahkaha izi yakın gelecekte bunlardan biri olur mu bilmiyoruz, fakat cep telefonumuzun kilidini kahkaha atarak açmak oldukça eğlenceli bir yöntem olmaz mıydı?
* HABER MERKEZİ